Het caleidoscopische Westen

De western was een actualiteitsgenre. Dat blijkt als we kijken naar films over het Amerikaanse Westen van vóór de (klassieke) western, gemaakt tussen ongeveer 1895 en 1905. Het meest kenmerkende van deze films zijn de mogelijkheden van het nieuwe medium in combinatie met het specifieke moment in de geschiedenis. Op het kruispunt van medium en moment ervaren we iets, dat hier wordt aangeduid als 'getuige zijn van het verleden. 'Dat is een belangrijke ervaring, omdat in de overgang van heden naar verleden de mythe ontstaat. Dat proces, niet het resultaat, heeft ons iets te leren. 'Het Westen', inmiddels een mythe, kunnen we soms nog waarnemen bij zijn ontstaan: vóór het eenheidsbeeld dat de mythe later creëert. Over zo'n momentopname gaat deze bijdrage. Want film als medium speelt met ingeblikte actualiteit. Zo zijn de filmische actualiteiten zowel een filmische vorm als een culturele vorm. Toeschouwers worden aangesproken als tijd- en plaatsgenoten van een uniek moment in de geschiedenis: de verwording van heden tot (mythisch) verleden.----The Kaleidoscopic West(ern)Before the generic crystallization of the western in the late 1910s, the filmic representations of the American West presented a variegated imagery of the West. In the films made around 1900, we can recognize traces of a changing present. At the moment that the frontier was closing, when the West became history, we can witness a simultaneous operation of western actuality and western myth. Besides the mythical stories of cowboy-heroes, the West was (re)presented as a present/presence, accessible for contemporary audiences to witness/visit. In this article Nanna Verhoeff traces the rich heritage of the filmic western genre by examining actuality footage that can be found in film archives today. The kaleidoscopic representation of the western-before-the-western, Verhoeff argues, gives us insight in the historically changing identity of the film: from actuality medium to a medium of mythography.

• View at Publisher